W gminie Ochotnica Dolna od kilku lat prężnie rozwijają się inicjatywy związane z energetyką rozproszoną. To tam zainstalowanych jest ponad 700 prosumenckich instalacji fotowoltaicznych o średniej mocy 2 kW każda. Rozwój gminy jest ukierunkowany na zwiększenie efektywności energetycznej oraz świadome zarządzanie energią elektryczną. Dlatego, z inicjatywy jej pionierskiego wójta, trafił tam magazyn energii ZPUE, polskiego lidera w produkcji tych urządzeń.
Magazyny energii to bez wątpienia przyszłość energetyki. Stanowią bowiem zabezpieczenie dostaw energii o właściwych parametrach, co jest szczególnie ważne w obecnej nowej sytuacji na rynku energetycznym. Ochotnica Dolna to małopolska gmina, której samorząd postawił na magazynowanie energii. Jest tam realizowany pilotażowy projekt wspólnie z Tauron Dystrybucją i krakowską Akademią Górniczo-Hutniczą. Kilka miesięcy temu dołączyła do niego firma ZPUE.
– To jest magazyn o średniej mocy, 100 kW i pojemności 187 kWh. Magazyn energii nie jest urządzeniem, które tylko pobiera i oddaje energię. Ma on także szereg dodatkowych przydatnych funkcji regulacyjnych. Może utrzymywać napięcie zadanych wartości, może regulować częstotliwość w sieci czy kontrolować moc bierną. Przede wszystkim te funkcjonalności są ważne dla operatorów systemów dystrybucji, którzy powinni dostarczać nam energię o właściwych parametrach – wyjaśniał dziennikarzom w dniu uruchomienia tego urządzenia w Ochotnicy Dolnej Krzysztof Wybrański, Dyrektor ds. Rozwoju Nowych Technologii w ZPUE.
Klaster energetyczny potrzebuje magazynu energii
Ochotnica Dolna ma na swoim terenie jedno z największych w Polsce skupisk fotowoltaicznych instalacji prosumenckich. Jednak kiedy ponad 700 domów ruszyło z produkcją prądu, sieć momentalnie uległa przeciążeniu. Napięcie poszybowało w górę, a zabezpieczenia wyłączały falowniki i mieszkańcy nie mogli zaoszczędzić na prądzie, bo system przestawał działać.
Ambitny i przedsiębiorczy wójt – Tadeusz Królczyk – chcąc zapewnić mieszkańcom samowystarczalność energetyczną oraz stabilne media, postanowił stworzyć klaster energetyczny, aby wytwarzać energię, dystrybuować ją i równoważyć zapotrzebowanie na nią. To obecnie najmniejszy w Polsce klaster energetyczny. Do realizacji tego zamierzenia są potrzebne magazyny energii, które wspierają lokalne bezpieczeństwo energetyczne.
W czasie inauguracji podłączenia wielkoskalowego magazynu energii ZPUE do sieci niskiego napięcia należącej do Tauron Dystrybucja wójt Tadeusz Królczyk podkreślał, że to rozwiązanie wychodzi poza wymiar lokalny.
– Instalacja magazynu ZPUE na terenie gminy Ochotnica Dolna jest ważna nie tylko dla mieszkańców naszej miejscowości. Cała Polska szuka dobrych rozwiązań w zakresie radzenia sobie ze zwyżkami w sieci wygenerowanymi przez instalacje fotowoltaiczne. Wiemy, że to rozwiązanie się sprawdza, a więc dalszym krokiem jest zainstalowanie większej ilości takich urządzeń na terenie gminy. Po to, aby mieszkańcy mogli bez żadnych zakłóceń oddawać prąd do sieci. To jest szalenie ważne dla naszego klastra istniejącego na terenie gminy. Po testach przechodzimy do fazy zaawansowanego projektu polegającego na tym, aby jak najwięcej magazynów energii ZPUE znalazło się w Ochotnicy i całej Polsce.
Gmina przyjazna odnawialnej energii
W gminie Ochotnica Dolna rozpoczęto transformację energetyczną od budowy instalacji PV na obiektach gminnych, w tym na oczyszczalni ścieków i Zespole Szkolno-Przedszkolnym.
W efekcie aktywna polityka energetyczna i przedsiębiorczość samych mieszkańców spowodowały, że ponad jedna trzecia budynków całej gminy posiada jednofazowe mikroinstalacje fotowoltaiczne, które powstały w ramach projektu realizowanego przez gminę w 2016 roku. Spowodowało to pojawienie się w sieci energetycznej asymetrii i zwyżki napięcia, co skutkuje wyłączaniem instalacji prosumenckich. A to z kolei zmniejsza ich opłacalność dla użytkowników. Wójt Królczyk zaczął szukać rozwiązania tego problemu. I tak do Ochotnicy Dolnej trafił magazyn energii z ZPUE. Jego głównym zadaniem jest stabilizacja napięcia w sieci dystrybucyjnej oraz umożliwienie niezawodnego funkcjonowania podłączonych do tej sieci prosumenckich instalacji fotowoltaicznych. Magazyn dba więc o dostarczanie energii o właściwych parametrach, pomaga optymalizować koszty, ułatwia badania wspierające projektowanie magazynów energii oraz pomagające w określeniu miejsca ich późniejszej instalacji.
Będą nowe projekty i dalsza współpraca
W ubiegłym roku ochotnicki samorząd zaprojektował i dostał dofinansowanie na montaż instalacji fotowoltaicznych na budynkach gminnych o mocy blisko 300 kW oraz na modernizację oświetlenia ulicznego. Gmina Ochotnica Dolna we współpracy z krakowską AGH bardzo intensywnie tworzy nowy, zaawansowany klaster energetyczny. Rolą krakowskiej uczelni będzie przeprowadzenie badań funkcjonowania magazynu energii i jego wpływu na stabilizację systemu elektroenergetycznego. To pozwoli na poprawę efektywności i zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego. Badaniom prowadzonym na uczelni przewodzi prof. dr hab. inż. Zbigniew Hanzelka.
Choć instalacja ma charakter pilotażowy, który pokaże wpływ magazynu na stabilizację pracy sieci elektroenergetycznej, to po pięciu miesiącach od momentu uruchomienia wójt Tadeusz Królczyk już wypowiada się na jej temat bardzo pozytywnie:
– Jestem zachwycony samym magazynem i współpracą z ZPUE. Profesjonalizm w każdym calu. Magazyn spełnia swoją funkcję, co potwierdzają stosowne raporty i analizy. Rozmawiamy już na temat nowych projektów i dalszej współpracy. Chcemy wykorzystać ten magazyn w nowej lokalizacji i nowej funkcji. Mieszkańcy gminy też są bardzo zadowoleni z magazynu energii od ZPUE, bo rozwiązuje ich problemy związane z nadwyżkami energii elektrycznej i zwyżkami napięcia. Cieszą się też, że takie nowoczesne rozwiązania zawitały do Ochotnicy, co ma znaczący wpływ na budowanie naszego wizerunku progresywnej i innowacyjnej gminy – podkreśla włodarz Ochotnicy Dolnej.